نامگذاری حیوانات به زبان مازنی

اسامی حیوانات به زبان و گویش مازنی

رسته بز

بزکوله = bezkoleh بزغاله (تازه بدنیا آمده )

چگیز = chagiz بز یکساله تا زیر دوسال

کاهار = kahar بز بالای دوسال بالغ که آمادگی جفتگیری دارد

بِز = bez  بُز

کل = kal بز نر

ما = ma بز ماده

اگر کل و یا ما به اول اسامی اضافه شود نشانگر جنسیت آن میباشد

مانند: کل چگیز یا ما چگیز – کل کاهار یا ما کاهار

پارچون کل = parchonkal کل اخته شده

وش کل = vashekal  کل بالغ

                               

 رسته گوسفند

ورکا = varka بره 

تره ورکا = tarehvarka بره تازه بدنیا آمده

پَییزه کا = paezehka بره پاییزه

سِلَک = selak گوسفند یکساله

کاوی = kavi گوسفند دوساله

گوسِن = gosen گوسفند

نر = nar  گوسفند نر

میش = mish گوسفند ماده

رسته گاو

ترگوک = گوساله تازه به دنیا آمده

گوکک = گوساله

دِمِس = گوساله یکساله

دو وقت = گوساله دو ساله

سه وقت = گوساله سه ساله

چهار وقت = گوساله چهار ساله

گو = گاو بالغ و کامل

تِلِم یا تِلمکا = به جنس ماده گفته میشود

کچکا یا جونکا = به جنس نر اتلاق میشود

 تِلِم دمس = گوساله یکساله ماده

کچکا دمس = گوساله یکساله نر

ورزا یا جونکا = گاو نر بالغ و کامل

نام مسیرهای کوهستانی باگویش مازنی

اصطلاحات  راه های کوهستانی به زبان مازندرانی

نام معبرهای کوهستانی

وروره : varvareh مسیر مستقیم و کفی

وره مال: varemal مسیر و منطقه وسیع 

بن درمه :bendarmeh سربالایی تند

سردرمه :sardarmeh سراشیبی تند

پابجور :pabejor سربالایی ملایم

پا بجیر : pabejir سرپایینی ملایم

راه بن:rahben پایین دست راه یا مسیر

راه پشت: rahpesht بالادست راه یا مسیر

رجیگاه: rajigah محل عبور دام اهلی (راه باریکه )

شب یَلدا

                                                                        شب یَلدا یا شب چلّه

شب یَلدا یا شب چلّه بلندترین شب سال در نیم‌کره شمالی زمین است. این شب به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) اطلاق می‌شود. ایرانیان و بسیاری از دیگر اقوام شب یلدا را جشن می‌گیرند. این شب در نیم‌کره شمالی با انقلاب زمستانی مصادف است و به همین دلیل از آن زمان به بعد طول روز بیش‌تر و طول شب کوتاه‌تر می‌شود. درباره واژه «یلدا» واژه‌ایست به معنای «تولد» برگرفته از زبان سریانی که از شاخه‌های متداول زبان «آرامی» است. زبان «آرامی» یکی از زبان‌های رایج در منطقه خاورمیانه بوده‌است.

برخی بر این عقیده‌اند که این واژه در زمان ساسانیان که خطوط الفبایی از راست به چپ نوشته می‌شده، وارد زبان پارسی شده‌است. واژه «یلدا» به معنای «زایش زادروز» و تولد است. 

دانلود ترانه های قدیمی

گلهای تازه برنامه ی شماره ۴۱

با همکاری

ایرج

جلیل شهناز(تار)

پرویز یاحقی (ویولون)

جهانگیر ملک (ضرب)

گوینده: فخری نیکزاد

آواز: بیات ترک

اثری بسیار زیبا و ماندگار با همکاری هنرمندانی که نام هرکدامشان با دنیایی از زیبایی و هنر عجین شده

شب عاشقان بی‌دل چه شبی دراز باشد

تو بیا کز اول شب در صبح باز باشد

عجبست اگر توانم که سفر کنم ز دستت

به کجا رود کبوتر که اسیر باز باشد؟ 

ز محبتت نخواهم که نظر کنم به رویت

که محب صادق آنست که پاک‌باز باشد 

به کرشمه‌ی عنایت نگهی به سوی ما کن

که دعای دردمندان ز سر نیاز باشد 

سخنی که نیست طاقت که ز خویشتن بپوشم

به کدام دوست گویم که محل راز باشد؟ 

چه نماز باشد آن را که تو در خیال باشی؟

تو صنم نمی‌گذاری که مرا نماز باشد 

نه چنین حساب کردم چو تو دوست می‌گرفتم

که ثنا و حمد گوییم و جفا و ناز باشد 

دگرش چو بازبینی غم دل مگوی سعدی

که شب وصال کوتاه و سخن دراز باشد 

قدمی که برگرفتی به وفا و عهد یاران

اگر از بلا بترسی قدم مجاز باشد

دانلود گلهای تازه برنامه شماره ۴۱ ایرج خواجه امیری

اشعار مازندرانی

 قطعه شعر زیبا به زبان مازندرانی

مبل سر نیشتی، لمه گلی ره یاد نکن
سرمایه دار بیی،فقیری ره یاد نکن

زبون خارجی یاد بیتی،مازرونی ره یاد نکن
چهار نفره رییس بیی،گت و کچیکی ره یاد نکن

ته وضع خاره،ارباب بیی،شه رعیتی ره یاد نکن

کت و شلوار نو بیه،احوالپرسی ره یاد نکن

وقتی که راحت مجنی،لینگ تلی ره یاد نکن

آلو طلایی که خرنی،ترش هلی ره یاد نکن
ته رفقا زیاد بینه،رفق قدیمی ره یاد نکن