نامگذاری حیوانات به زبان مازنی

اسامی حیوانات به زبان و گویش مازنی

رسته بز

بزکوله = bezkoleh بزغاله (تازه بدنیا آمده )

چگیز = chagiz بز یکساله تا زیر دوسال

کاهار = kahar بز بالای دوسال بالغ که آمادگی جفتگیری دارد

بِز = bez  بُز

کل = kal بز نر

ما = ma بز ماده

اگر کل و یا ما به اول اسامی اضافه شود نشانگر جنسیت آن میباشد

مانند: کل چگیز یا ما چگیز – کل کاهار یا ما کاهار

پارچون کل = parchonkal کل اخته شده

وش کل = vashekal  کل بالغ

                               

 رسته گوسفند

ورکا = varka بره 

تره ورکا = tarehvarka بره تازه بدنیا آمده

پَییزه کا = paezehka بره پاییزه

سِلَک = selak گوسفند یکساله

کاوی = kavi گوسفند دوساله

گوسِن = gosen گوسفند

نر = nar  گوسفند نر

میش = mish گوسفند ماده

رسته گاو

ترگوک = گوساله تازه به دنیا آمده

گوکک = گوساله

دِمِس = گوساله یکساله

دو وقت = گوساله دو ساله

سه وقت = گوساله سه ساله

چهار وقت = گوساله چهار ساله

گو = گاو بالغ و کامل

تِلِم یا تِلمکا = به جنس ماده گفته میشود

کچکا یا جونکا = به جنس نر اتلاق میشود

 تِلِم دمس = گوساله یکساله ماده

کچکا دمس = گوساله یکساله نر

ورزا یا جونکا = گاو نر بالغ و کامل

واژهای مازندرانی

واژه های مازندرانی ومطابقت آنها با سنسکریت

1- پـَچ  (pach)    اصطلاحی در شالیزار است . 

 پس از شخم کردن ، کلوخ های خیس به ضرب تیغه ابزاری به نام بَلوُ و به کمک سطح پشتی تیغه آن ( به مازندرانی بَلوُ پشتی ) خُرد می شوند تا زمین  هموار و  آماده نشای برنج شود . این عمل پچ کردن است .

 همچنین دیواره های تراس بندی(به مازندرانی مرز و اُولِی مرز  )  به کمک بَلوُ و  روی هم  چیدن  پاره های گِل و شُل ایجاد می شود .  سطوح ناصاف دیواره  با تیغه بُلو و به کمک کف پا ، شکل منظم و صاف پیدا می کنند . این عمل موسوم به پچ  بزوئن ( پچ زدن) است .

در سنسکریت paTTa به معنی سطح صاف و هموار است .حرف T نرم تلفظ می شود .

توضیح : َبلُُو  ابزار کار درشالیزار است ، بیلچه یی که دسته ای بلند و چوبی دارد . بخش انتهایی دسته که به تیغه وصل می شود با امتداد دسته، زاویه دار است . نام سنسکریت این ابزار می تواند phAla ، به معنی بیلچه باشد . حرفh فقط سبب حلقی شدن حرف پیش از خود است .