پاسخ به سوالات حقوقی مهندسین ساختمان

سری ششم :

مجموعه پرسش و پاسخ به سوالات حقوق مهندسین ساختمان

سوال ۸۱ : ملکی ناظر معمار هستم و قولنامه ای هست کار. یکسال گذشته مالک کاری انجام نداده و جوازش داره تموم میشه. من چند بار گزارش دادم که عملیاتی صورت نگرفته. الان مالک فروخته نصفشو و هیچ کدوم قصد ساختن ندارن. الان من میخوام خارج کنم کارو چه اتفاقی باید بیفته چه کنم کلا مسئولیت نداشته باشم ؟

با عنایت به تصریح فصل چهارم از کتابچه نظامات اداری(که به اشتباه، مبحث دوم مقررات ملی ساختمان نامیده شده) در چنین حالاتی ناظر موصوف، موضوع را به سازمان استان منعکس کرده پس از احراز صحت اعلام وی، به میزان همان متراژ می تواند کار جدید قبول کند ولیکن کار قبلی همچنان در تعهد وی خواهد بود تا آنکه مدت قرارداد یا اعتبار پروانه ساختمانی(هرکدام زودتر) به پایان برسد که در این صورت ناظر موصوف اتمام قرارداد یا اعتبار پروانه را به شهرداری و سازمان استان منعکس کرده با رعایت شرایط ایمنی عملیات اجرایی(اگر کاری انجام شده باشد) خواستار توقف عملیات اجرایی تا تعیین ناظر جدید می شود.

---

سوال ۸۲ : ناظر سازه یک ساختمان هستم تو قرارداد نظارت من نوشته تخریب و گودبرداری شامل قرارداد من نمیشه. ساختمان بغل دستی به تشخیص کارشناس حین گودبرداری ترک برداشته . از من به شورای انتظامی شکایت کرده. منم لایحه دفاعی دادم که من ناظر گودبرداری نیستم به من مربوط نیست. شورا دست بردار نیست میگن شما بایستی …..

عرض کنم که در حالت‌هایی شبیه این مورد قرارداد خصوصی نمی تواند تعیین کننده باشد، چرا که اگر پروانه ساختمانی مبنای قضاوت باشد که هست و نام شما به عنوان ناظر در آن قید گردیده است و ناظر دیگری در خصوص تخریب و گودبرداری تعریف و تعیین نگردیده است، لاجرم تعهد نظارت این بخش نیز با شما بوده به استناد مفهوم مخالف ماده ۱۰ قانون مدنی چنان قراردادی به دلیل مغایرت با نصوص قانونی هیچ اعتباری ندارد.

---

سوال ۸۳ : در یک ساختمان فرض کنیم ناظر شروع بکار بدهد و بعد از آن به ساختمان سرنزند و مالک عملیات تخریب را به اتمام برساند و بدون اجرای سازه نگهبان و بدون حفظ سپر خاکی شروع به خاکبرداری کند (عمق گود ۵ متر) و ناظر زمانی به ساختمان سربزند که عملیات گودبرداری تمام شده و هر لحظه احتمال ریزش گود وجود دارد
در اینصورت اگر ۵ حالت متفاوت ایجاد شود 
۱- ناظر گزارش خارج از موعد میدهد که گودبرداری شده است و سازنده بدون اجرای سازه نگهبان و بدون حفظ سپر خاکی تا عمق ۵ متری گودبرداری کرده است و خطر ریزش گود وجود دارد.
۲- ناظر ضمن گزارش به شهرداری از محاسب میخواهد تا متناسب با شرایط موجود نقشه سازه نگهبان ارائه کند و مالک را مجبور به پیگیری از محاسب میکند حتی به سازمان و بازرسی اداره کار هم گزارش میکند.
۳- ناظر گزارش را با فعل مضارع به شهرداری مینویسد که سازنده درحال شروع عملیات گودبرداری میباشد ولی نسبت به اجرای سازه نگهبان و پیش نیازهای آن اقدامی انجام نمیدهد.
۴- ناظر ضمن انجام اقدامات بند ۲ بطور شفاهی راهکاری درست برای سازنده ارائه میکند ولی سازنده هیچ واکنشی نشان نمیدهد.
۵- ناظر ضمن انجام اقدامات بند ۲ بطور کتبی راهکاری درست به سازنده ارائه میکند و سازنده هیچ واکنشی نشان نمیدهد.

اگر چنانچه ناظر در پنج حالت مذکور در حال ثبت گزارش در دفتر خدمات باشد و گود ریزش کند (حالت بدبینانه) کدام ناظر در محکمه تبرئه خواهد شد؟

پاسخ مهندس مهدی لایق :

درست است که نظارت ناظر,اصولا رافع مسولیت مجری نمی باشد,و مجری مسؤلیت اصلی را به عهده دارد. ولی سهل انگاری و عدم انجام به موقع وظیفه اعلامی و اخطاری ناظر و عدم ارائه راهکار اجرایی موقت برای پایدار سازی گود,تا تهیه ضربتی طرح اصلی پایدارسازی توسط محاسب,همگی موجبات مسولیتهای انتظامی ,مدنی و حتی کیفری ناظر را فراهم میکند. ازآنجایی که میتوان از وقوع حادثه و ایجاد ضرر خودداری کرد ,ناظر در اسرع وقت اخطار ایمنی در خصوص پایدار سازی موقت به مجری صادر و رونوشت آن را به مراجع رسمی و کنترل ساختمان (شهرداری ونظام مهندسی) ونیز اداره کار محل وقوع ملک ,با تاکید بر جلوگیری از هر اقدام تشدید کننده و مخاطره آمیز و انجام محافظت فنی ,توام با تدابیر ایمنی ضربتی,صادر و به مراجع مذکورتحویل و رسید دریافت نماید.
چرا که”قد اعذر من حذّر”,یعنی کسی که هشدار داده معذور است.
تقسیم بندی صور مختلف توسط شما عزیز ,نزدیک به هم بوده و با توجه به معلومات و تجربه قضات محترم, نتیجه رسیدگی میتواند متفاوت باشد.لذا نمی توان بطور قاطع نظر داد.چرا که شرایط و چگونگی حدوث موضوع و میزان تاثیر عوامل ذیمدخل در قضیه نامعلوم و در بالاترین حد خود,مردد است.

---

سوال ۸۴ : میخواستم بدونم ناظر گاز ساختمان در موقع مشاوره و بازدید از ساختمان عیوب فنی تاسیسات مکانیکی و یا ایمنی ساختمان را میتواند به شهرداری گزارش دهد و یا مسئولیتی ندارد و در صورت وقوع حادثه تقصیر میگیرد

به استناد مفاد ماده ٢۹۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ١٣٩٢/٢/١ هر مهندسی فقط و فقط مسؤولیّت انجام تعهداتی را دَارد که برعهده گرفته است، بیش از آن تکلیفی ندارد.

---

سوال ۸۵ : من ناظر سازه پروژه ای تو خیابان سعدی هستم کارفرما در حال اجرا هست (سقف دوم). من تازه چند روز پیش نقشه ها رو از نظام مهندسی گرفتم وقتی نقشه ها رو دیدم نقشه ای که ت پروژه داره اجرا میشه با نقشه ای که مصوب نظام فرق میکنه. با طراح پروژه تماس گرفتم گفتش که نقشه تغییراتی کرده و نظام نقشه های اصلاحی حدود دوسال دیگه چک نمیکنه. و مشکلی از لحاظ اجرا وجود نداره. میخواستم ببینم من باید گزارش مغایرت کار اجرای با نقشه های مصوب نظام به شهرداری و نظام بدم؟
و اینکه اگه باید گزارش بدم تو سقف دوم چون هستم آیا مشکل انتظامی برام پیش نمیاد؟ الان هم داره سقف دوم اجرا میکنه

پاسخ استاد مهندس لایق ، پژوهشگر و حقوقدان :
اگر بنا به اظهار طراح, نقشه اجرایی مصوب تغییر پیدا کرده, بایستی تغییرات انجام شده, از طرف مرجعی که نقشه های اجرایی مصوب را به شما تحویل داده(نظام مهندسی)یا طراح یا شهرداری بطور مکتوب اعلام گردد یا مجری سندی ارایه نماید که مجوز تغییرات را قبلاً از مرجع صدور پروانه اخذ کرده است.
در صورتیکه مستندی مورد قبول واصل نشد یا موجود نبود, شما مکلفید ضمن اخطار به مجری, بر اساس نقشه های ابلاغی ,نسبت به عدم انطباق اجراء با نقشه ی مصوب اقدام و گزارش لازم را به مراجع رسمی و کنترل ساختمان ارایه نمایید.
در ارتباط با بخش آخر سؤال,بفرمایید که چرا در مرحله اجرای سقف دوم ,تازه نقشه دریافت کرده و جدیداً وظیفه ی نظارتی خود شروع کرده اید؟در مدت اجرای ساختمان تا سقف دوم چکار میکردید؟چون مسؤلیت نظارتی شما از زمان صدور و ابلاغ پروانه ساختمانی شروع شده است.

---

سوال ۸۶ : اگر ساختمانی فاصله درز ژرئن را رعایت نکند در صورت گزارش به شهرداری در پایانکار با توجه به اینکه مورد قابل اصلاح نیست بایست چه کاری انجام داد؟ مورد خلاف دار هم هست

پاسخ استاد مهندس حسن زاده وکیل پایه یک دادگستری :
به عقیده بنده نباید چنین ناظری کاربرگ(فرم) چاپی پایان کار را امضا کند زیرا در کاربرگ مذکور درج شده که ناظر تأیید می کند که تمامی مقررات ملی ساختمان در خصوص ملک موصوف رعایت شده در حالیکه در عمل اینطور نیست. اگر مرجع صدور پروانه بپذیرد که ناظر در متن کاربرگ یاد شده عدم رعایت درز انقطاع را ذکر کند آنگاه میتوان چنان کاربرگی را امضا کرد درغیر این صورت، خیر

---

سوال ۸۷ : بنده ناظر عمران و ناظر هماهنگ کننده هستم. مالک نقشه اولیه ساختمان خود را اسکلت فلز تهیه کرده و بر اساس ان پروانه اخذ نموده است. اما در اجرا سیستم سازه خود را به حالت شناژی تبدیل کرده و همچنین نقشه های اجرایی بر خلاف مهندس محاسب مندرج در پروانه توسط مهندس محاسب دیگری که دارای پروانه صلاحیت میباشد مهر و امضا شده است. حال میخواهم بدانم تکلیف من چیست و باید چگونه عمل کنم؟؟؟؟

پاسخ استاد مهندس حسن زاده وکیل پایه یک دادگستری :
نظر به اینکه ناظر ساختمان مکلف به رعایت مفاد تبصره ٧ ماده ١٠٠ قانون شهرداری و مقررات ملی ساختمان است و با عنایت به اینکه یکی از تکالیف وی نظارت بر انطباق اجرا با نقشه هایی است که طبق ماده ٣٠ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان تهیه و به مرجع صدور پروانه داده شده و همان نقشه ها مبنای صدور پروانه قرار گرفته اند لذا هرگونه نقشه یا تأییدیه ای خارج از این چرخه مردود بوده و ناظر باید گزارش تخلف/ تخلفات را وفق مقررات تسلیم مراجع صالحه کند.

---

سوال ۸۸ : اگر در ساختمان تحت نظارتمان مالک دیوار های پیرامونی را طوری کار کند که آجرها فاصله درز انقطاع را پر کند آیا معمار میتواند پایانکار دهد و مسئولیت آن بر عهده سازه می باشد؟ در بتن ریزی ستونها درز انقطاع رعایت شده است

درز انقطاع باید کارآیی خود را داشته باشد ولذا هیچ عنصری نباید در این نقش ایجاد إخلال کند، هرچند به نظر می رسد که پرکردن آن توسط آجر به تنهایی مشکلی نداشته باشد ولیکن توصیه می شود هردو ناظر معماری و به ویژه سازه آن را نپذیرند و برای خود روزه شک دار ایجاد نکنند.

---

سوال ۸۹ : بنده مجری ساختمانم. کاشی کارم از چشمه پله افتاده و فوت کرده. خانوادش شکایت کردن. گفتن من کشتمش چون اون داربست خواسته و من بهش ندادم شاهدم شاگرده و برادرشه ، به نظرتون من چکار باید بکنم

اسخ استاد مهندس حسن زاده وکیل پایه یک دادگستری :
مهندس عزیز، شما وقتی که به عنوان مجری متعهد انجام خدماتی می شوید و برای انجام آن خدمات باید از اشخاصی استفاده کنید، به ناچار باید ضوابط بالادستی را در استفاده از خدمات اشخاص یاد شده به دقت رعایت کنید. اگر به مقررات ملی ساختمان به ویژه مبحث دوازدهم مراجعه کنید ملاحظه می دارید که برای کارفرمایی همانند شما الزاماتی را تعریف کرده که عمدتاً ریشه در تأمین ایمنی کارکنان دَارد و همین نکته در آیین نامه حفاظتی کارگاههای ساختمانی هم آمده است. کوتاه سخن اگر شما بتوانید ثابت کنید که تمام اقدامات حفاظتی را معمول داشته اید آن مرحوم خودش بی احتیاطی کرده، بری الذّمًه هستید در غیر این صورت توصیه می شود به یک وکیل مجرب( با أمور ساختمانی، اجرا و قوانین نظام مهندسی و عمرانی آشنایی داشته باشد) بومی مراجعه کرده با ایشان مشورت داشته باشید.

---

---

سوال ۹۰ : بعد از اخذ پروانه حدود یکسال با کارهائیکه نظام ارجاع میداد کار میکردم بعد از آن حدود سه سال با یک مشاور پروانه ام را حقوقی کردم و قراردادها به صورت یکساله با مبلغی بسته میشد و در پایان هر سال برای سال بعد قرارداد مجزا تا اینکه چند روز پیش شرکت با اینجانب تماس گرفت و گفت از طرف شهرداری جلوی سهمیه شما بسته بوده و بایستی مبلغ قراردادهای سال قبل به همراه خسارت را پرداخت کنی در این مدتی که پروانه دارم تابحال شورای انتظامی من را احظار هم نکرده به شرکت میگویم به امور مهندسین برای حل موضوع مراجعه میکنم حال تکلیف چیست بنده که حتی روحم از ماجرا باخبر نبوده که سهمیه واگذاری هر سال من مشکل داشته یا نه من باید خسارت بدهم یا اینکه آن شرکت حقوقی بعد از اینکه پروانه من را به سهمیه شرکتش اضافه کرده میبایستی به من اطلاع رسانی میکرده خواهشمندم راهنمائیم کنید.

پاسخ استاد مهندس حین زاده وکیل پایه یک دادگستری :
خدمت شما عرض کنم که :
اولاً- حسب اعلام وزارت راه و شهرسازی در اختیار قرار دادن پروانه اشتغال به کار تخلف محسوب می شود، لذا مراقب باشید.
ثانیاً- به سازمان استانتان مراجعه کرده ببینید اشکال کار کجاست سپس با اطلاعات دقیق به رفع مشکل بپردازید.
ثالثاً- از شرکت مذکور بخواهید که تمامی اطلاعات مربوط به کارهایی که از ابتدای استفاده از پروانه اشتغال شما قبول کرده را در اختیار شما بگذارد تا مشخص شود که آیا واقعاً نتوانسته از ظرفیت اشتغالتان استفاده کند یا بلوف می زند.

---

سوال ۹۱ : مالک ۲ سال پیش از بنده گزارش پایان عملیات ساختمانی گرفته و بنده برگه سبز پایان کار به ایشان داده ام بعد ۲سال اومده میگه شما برگه سبز پایان کار ندادین و بیا تاییدیه های شهرداری رو امضا کن و برگه سبز بده آیا من به اندازه ۲سال میتونم حق الزحمه نظارت ازش بگیرم؟

پاسخ استاد مهندس حسن زاده وکیل پایه یک دادگستری :
١-اگر در خصوص تثبیت حقوق شغلی خود این گونه باشید در خصوص بقیه حقوقتان چطور رفتار میکنید؟ اگر برگ سبز را به مالک داده اید باید رسید دریافت می کردید؟ که ظاهراً نکرده اید و مالک هم از این خلأ علیه شما استفاده کرده است.
٢- قبل از تحویل پایان کار دیگر به وی(که البته ممکن است توسط مرجع صدور پروانه مواجه با اشکال شود و به شما گفته شود برای یک پلاک ثبتی نمیتوان دوبار برگ سبز گرفت) حتماً به محل ملک موصوف مراجعه کرده ببینید تغییری دیده می شود یا خیر، سپس اگر عین نقشه بود، پایان کار بدهید.
٣- درباره حق النظاره مازاد به دوره نظارتی عرض کنم که اگر ظرفیت اشتغالتان بعد از پایان کار اول همچنان درگیر این ساختمان بوده باشد، حق مطالبه دارید که البته بعید میدانم با شما کنار بیاید که اگر نیامد چاره ای نیست الا اقدام از طریق دادگاه مگر در قرارداد اختصاصی داور تعیین شده باشد که در این صورت داور باید رسیدگی کند

---

سوال ۹۲ : اگر ناظر ساختمان تو گزارشات مرحله ای راجع به موارد گوناگون خلاف رد کند و گزارش دهد اما هیچ کدام تا زمان پایان کار اصلاح نشود، با توجه به اینکه ناظر گزارش داده و شهرداری کار متوقف نکرده یا اینکه خلافی که ناظر گزارش کرده شهرداری از طریق کمیسیون جریمه گرفته، مشکلی متوجه ناظر از بابت دادن پایان کار هست یا خیر!؟ به عنوان مثال مالک با تعییر اندازه پنجره ها، بازشوها بزرگ کرده و ناظر گزارش خلاف به شهرداری داده. شهرداری از طریق کمیسیون مالک را جریمه کرده است .
نرده راه پله، صراحی و … دادن گزارش در گزارشات مرحله ای مدافع مسئولیت ناظر میشه یا اینکه بخاطر تمام این خلاف ها که حتی گزارشم شده اما اصلاح نشده و شهرداری کاری نکرده ناظر نباید پایان کار بدهد. در اصل سئوال من در مورد پایان کار هست .

با سلام خدمت این دوست عزیز عرض کنم که چون وفق بایسته های قانونی بویژه تبصره ٧ ماده ١٠٠ قانون شهرداری اصلاحی ۵٨/۶/٢٧ وظیفه مهندس ناظر صِرفاً دادن گزارش البته بموقع بمرجع صدور پروانه می باشد لذا حسب ضوابط قانونی تسلیم بموقع گزارشها رافع مسؤولیّت نامبرده می باشد. أمّا در خصوص دادن پایان کار دو حالت وجود دارد:
١- گزارش اتمام عملیات اجرایی که در این صورت باید ناظر مذکور تمامی خلافها را درج کند.
٢- تکمیل فرم باصطلاح برگ سبز است که در اینحالت ناظر باید دقیقاً مندرجات آن رابخواند و بفهمد که در آن سند چه تعهداتی را متقبِّل میشود، زیرا در این نوع فرمهای چاپی غالباً از زبان ناظر اینگونه تصریح می شود که وی إقرار دَارد که تمامی عملیات اجرایی مطابق ضوابط و مقررات انجام شده و هیچ اشکالی وجود ندارد. در چنین حالتی توصیه بنده اینست که ناظر محترم زیر بار چنین تعهدی نرود چرا که چه بسا در آینده اتفاقی رخ دهد و موضوع به مراجع قضایی إرجاع شود و همان سند علیه مهندس ناظر مستند واقع شود. علی هذا در اینگونه مواقع یا از مرجع صدور پروانه خواسته شود که خود وی آن سند را امضا کرده تحویل مالک دهد وَیَا اگر قرار باشد ناظر امضا کند ، متن إن تغییر داده شده یا ناظر حق داشته باشد که در داخل آن ورقه توضیحات لازم را بدهد. گفتنی است که برگ سبز کذایی یک ابداع من در آوردی شهرداری است و ناظر مکلف نیست که حتماً آن را امضا کند ولیکن متاسفانه چون اتحادی در بین مهندسان نیست و متولی امامزاده(سازمان استان) هم سیاست تساهل و تسامح را اتخاذ کرده لذا مرجع صدور پروانه با فرافکنی اینگونه به مالک القا می کند که این مهندس ناظر است که با استنکاف از امضای چنان سندی موجب إخلال در کار مالک شده است.

---

سوال ۹۳ : جهت انجام قرار کارشناسی ملکی برای وثیقه به دادسرای کیفری مراجعه کردم .قاضی محترم اصرار به دریافت نظریه تاساعت ۱۳ راداشت. خوشبختانه آدرس نزدیک بود وگزارش آماده وتحویل شد از طرفی مالک وثیقه, هزینه کارشناسی راواریز نکرده بود وقاضی هم توصیه به دریافت مستقیم هزینه داشت. وفرصتی هم جهت مراجعه به بانک شلوغ ملی وفیش سه برگی نبود.حاضر شدم هزینه را روز بعد به حساب کانون واریز کند ولی قاضی محترم بدون فیش یارسید دستمزد کارشناس ,حاضر به قبول نظریه نبود!راهنمایی جنابعالی وسایر بزرگواران درموارد مشابه چیست؟

پاسخ مهندس مهدی لایق :

نظر به شاخصه فوریت و سرعت در پرونده های کیفری, چون در مواد ۱۵۵ الی مواد ۱۶۷ ق.آ.د.ک,برخلاف تصریح ماده ۲۶۰ ق.آ.د.م,مبنی بر اخطاریه کارشناس(ابلاغ قرار کارشناسی)نصی وجود ندارد,(الاّ ماده ۱۶۱ ق.آ.د.ک )برای جلوگیری از تأخیر در رسیدگی,قاضی کیفری مکلف به تبعیت از تشریفات ق.آ.د.ک,نیست.لذا همانطوریکه طبق ماده ۱۶۱ مرقوم,در موارد فوری,بازپرس میتواند برخلاف تشریفات ق.آ.د.م , و قبل از پرداخت دستمزد کارشناسی, اخطار قرار کارشناسی را ابلاغ کند.و یا تحت شرایطی,حتی ملزم به صدور و ابلاغ قرار کارشناسی به منظورتسریع در کشف حقیقت نمی باشد ,طوری که دستور تلفنی بازپرس از طریق مدیر دفتر نیز به لحاظ شاخصه های مطروحه در بالا و نیز به جهت همکاری و احترام به دستور قضایی,توسط کارشناس قابل اجراست. البته در غیر موارد فوری,رعایت تشریفات قانونی مقرر درق.آ.د.م بعنوان قانون عام ضروری است.تبصره یک ماده ۱۸ق.ک.ک.ر.د نیز موئد همین امر است.بنابراین عموما در مواردی که در ق.آ.د.ک, در خصوص مواعد و ابلاغ,تصریحی وجود ندارد ,بایستی تشریفات ق.آ.د.م را حاکم بر موضوع تلقی کرد.
در ارتباط با بخش دوم سوال, نه تنها تصریحی در قوانین موضوعه و قانون کانون کارشناسان رسمی دادگستری مبنی بر امکان پذیر بودن دریافت مستقیم دستمزد توسط کارشناس وجود ندارد,بلکه برعکس در مواد ۳۱ ق.ک.ک.ر.د و نیز ماده ۶۹ آیین نامه اجرایی مربوطه,مراجع قضایی صادرکننده قرار کارشناسی ,مکلف به واریز دستمزد کارشناس به حساب کانون میباشند. و چه بسا اخذ نقدی و مستقیم دستمزد توسط کارشناس از متقاضی کارشناسی,با ادعاهای بعدی متقاضی, موجباتی برای پیگرد انتظامی کارشناس حسب شق۱۲بند الف ماده ۲۶ قانون موصوف,ایجاد نماید.لذا به همان نسبت که خودداری جنابعالی از دریافت دستمزد بصورت نقدی از متقاضی,امری صحیح و قانونی بوده,به همان نسبت خودداری مرجع قضایی در خصوص عدم وصول نظریه کارشناسی در پرونده کیفری مذکور بر خلاف شاخصه سرعت در رسیدگی و نیز بر خلاف نص صریح قانون خاص(ق.ک.ک.ر.د) مطروحه در بالا بوده و تخلف مرجع قضایی مذکور محسوب میشود.
ضمنا به شما و همه همکاران محترم اکیدا توصیه میشود با توجه به تفاوت ماهوی گزارش و نظریه و نیز آثار حقوقی مترتبه ی متفاوت بر آنها,از عبارت نظریه کارشناسی به جای گزارش کارشناسی استفاده فرمایید.

---

سوال ۹۴ :تا چند سال بعد از اتمام ساختمان ، ناظر یا مجری یا طراح مسئولیت خواهند داشت؟

پاسخ مهندس مهدی لایق :

در کلیه پروژ های ساختمانی اعم از عمرانی (دولتی) یا خصوصی که مقررات ملی ساختمان برآن حاکم است, از یکسو چون, تعهد افراد و عوامل ذیمدخل در احداث پروژه, از نوع تعهد به نتیجه است و از سوی دیگر چون بر اساس قواعد مسولیت مدنی, مطالبه ضرر وارده شامل قاعده مرور زمان نمی شود, لذا مسئولیت همواره برقرار است. به شرطی که رابطه علّی و سببی بین ضرر وارده و فعل زیانبار حادث شده از طرف عامل و عوامل ذیربط موجود و مستقیم باشد و سبب مؤخر دیگری ,انتساب فعل زیانبار به سبب مقدم را قطع نکرده باشد.

---

سوال ۹۵ : آیا اطلاق کارشناسان رسمی دادگستری بر مهندسان موضوع ماده ۲۷قانون نظام مهندسی مصوب ۷۴صحیح است ؟

با توجه به نظریۀ مشورتی شمارۀ۷/۹۳/۲۲۳۰/۱۳۹۳/۹/۱۷ ادارۀ کل حقوقی قوۀ قضائیه، اطلاق کارشناس رسمی دادگستری بر مهندسان موضوع ماده ۲۷ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب ۱۳۷۴ منطبق بر قانون نمیباشد؛ لذا مهندسان مزبور نمی توانند از عبارت کارشناسان رسمی ماده۲۷ قانون موصوف استفاده نمایند.

---

سوال ۹۶ : قانون پیش فروش ساختمان مصوبه ۸۹/۱۰/۲۹ از تاریخ اعلامی قابل اجرا ( قابل استناد ) است یا نه و اگر جواب منفی است از چه تاریخی اجرایی شده ؟

بطور کلی هر قانونی ۱۵روزپس از درج در روزنامه رسمی قابلیت اجرایی داشته و اطلاع افراد ازآن یک فرض قانونی محسوب میشود.و ادعای عدم اطلاع از مفاد قانون,از اشخاص پذیرفته نمی شود.برای همین میگویند ,جهل به قانون رافع مسئولیت نیست.

---

سوال ۹۷ : در خصوص تامین دلیل پیش از شروع بکار و عملیات تخریب توضیح میفرمایید – چه نوع و چه زمانی نیاز به تامین دلیل می باشد و پروسه اداری ان چگونه است ؟ مزید امتنان خواهد بود تمام نکات و زوایای احتمالی این موضوع رو بیان بفرمایید .

هر زمانی که فکر میکنید دلایل مذکور از بین خواهد رفت.و در مسایل مهندسی ساختمان و تاسیسات,هر آیتم اجرایی که رویش پوشیده خواهد شد.طوریکه لازم دانستید برای بهره برداری از دلایلی که درآینده متعذر و متعسر و یا مفقود و زایل خواهد شد در مقام ادعای آتی خود ازآن دلایل استفاده کنید ,ضروریست دلایل مذکور توسط کارشناس ملاحظه و صورت برداری و حفظ گردند.که در این مواقع بایستی از شورای حل اختلاف محل برای تأمین دلیل ,درخواست (دادخواست)لازم را بعمل آورد.

---

سوال ۹۸ : گزارش کار مراحل پیشرفت کار در شهرستان ما شامل این مراحل است. میشه حالت ایده آل هر کدام (تخلفات، آیتم هایی که در هر مرحله کنترل بشه) را بفرمایید ؟!

خدمت شما عرض کنم که تشریح تمامی این موارد در این فضا دشوار و زمان بر است مع الوصف توصیه می شود که به کتابچه “نظامات اداری” صفحه ۶٢ مراجعه فرمایید و برای اطلاع بیشتر به سازمان استان خودتان مراجعه کرده از هیئت مدیره بخواهید تا حالت ایده آلِ هر مرحله را برایتان توضیح دهند.

---

سوال ۹۹ : آیا مجری ( حقیقی یا حقوقی ) مکلف است نقشه های محاسبات سازه را کنترل نماید؟

از مجموع مقررات مربوط به تکالیف مجری در مبحث دوم مقررات ملی ساختمان ( نظامات اداری ) خصوصا مواردمندرج در بندهای۳-۲-۴ و ۶-۴-۲ , چنین تکلیفی برای مجری استنباط نمی شود.

---

سوال ۱۰۰ : در یک ساختمان سه طبقه و دارای کلاً سه واحد مسکونی با متراژهای متفاوت واحدی که دارای قدرالسهم حدود ۴۰% از کل است درخواست قلع و قمع بنای استخر موجود در حیاط را کرده است و استناد کرده به اینکه ۱- استخر در نقشه های ثبتی و شهرداری نیست و ۲-اینکه زمانیکه بقیه از استخر استفاده میکنند ایشان از حق استفاده از حیاط مشاعی محروم میشود.
سوالم این است که آیا میتواند قلع و قمع استخر را بگیرد؟
استخر از سال ۱۳۵۸ در نقشه های هوایی دیده میشود و پایانکار اصلی ساختمان در سال ۱۳۶۴ اخذ شده است
دو واحد دیگر که جمعا دارای ۶۰% قدرالسهم هستند رضایت به قلع و قمع ندارند.

مشکل بتواند حکم قلع و قمع بگیرد. چون در اموال مشاعی ,حق همه شرکا در ذره ذره های مال منتشر و جاری است ومیزان قدر السهم ,اثری در استفاده از مشاعات برابر مواد قانونی ایجاد نمیکند .

سری بعدی این مجموعه را حتما مطالعه نمایید، با ما همراه باشید …

منابع :

irandwg.com

سایت های حقوق مهندسی 

ویکی پدیا

سایت های مهندسی 

مهندس مهدی شمس نفوطی 

مواردی که باید مهندسین ناظر در قبل بتن ریزی سقف تیرچه بلوک کنترل نمانید

✳️ چه نکاتی‌رو به عنوان مهندس ناظر در قبل بتن ریزی سقف تیرچه بلوک باید کنترل کنیم؟


۱- کنترل تعداد آرماتورهای سراسری تیر مطابق نقشه و کنترل آرمانورهای تقویتی تیرها.
کنترل خم انتهایی و ابتدایی آماتورهای طولی درون تیرها.

۲- کنترل فاصله آرماتورهای طولی از هم.

۳- کنترل رعایت فاصله بین خاموت های تیر.

۴- کنترل اجرای اولین خاموت تیر در بر ستون (طبق آیین نامه حداکثر ۶ سانتیمتر است)

۵- کنترل خیز منفی سقف تیرچه بلوک.

۶- کنترل عدم وجود شن و ماسه و فوم و ... در قالب ها.

۷- کنترل اجرای ادکا برای هر تیرچه و کنترل آرمانورهای ممان منفی.

۸- کنترل اجرای کلاف عرضی (میلگردهای طولی و عرضی و میلگرد S ژوئن)

9- کنترل فاصله بین شمع های زیر سقف (طبق تجربه حداکثر ۸۰ سانتیمتر)

۱۰-کنترل خیس کردن بلوک سقف تیرچه بلوک هنگام بتن ریزی.

۱۱- کنترل رعایت پوشش تیرهای بتنی.

۱۲- کنترل رعایت آرماتورهای تقویتی تیرها.

۱۳- کنترل رعایت آرماتورهای حرارتی و تقویتی دال سقف (فاصله بین آنها و صاف بودن اجرا)

۱۴- اجرا کردن خاموت های ستون در محل فصل مشترک تیر به ستون (این خیلی مهم است)

۱۵- کنترل ته بسته بودن بلوک سیمانی یا بتنی در محل هایی که احتمال ورود بتن به داخل آن وجود دارد مثل محل تماس با تیرها.

16-  کنترل اینکه اتصال تیرچه روی تیرچه نداشته باشیم( خلاف آیین نامه ایی )

17- کنترل محل اتصال میلگردهای پله به پاگرد

18- کنترل آویزهای تیر( برای ساختمان های بتنی)

19- کنترل تعداد میلگردهای انتظار ستون های طبقه بعدی که حداقل باید 140 سانتیمتر باشند( برای ساختمانهای بتنی)

20- جانمایی ورق های انتظار وال پست ها و یا ورقهای انتظار در پیشانی تیرها برای اجرای نما.

21- کنترل ورق های انتظار اطراف چاله آسانسور برای اجرای سازه فلزی آسانسور به سازه ساختمان.

22- کنترل محل رایزرهای اصلی ساختمان و تعیین محل توالت ایرانی و تعبیه سبد آن.

23- کنترل رعایت اندازه درز انقطاع( بیشتر برای ساختمانهای بتنی )

24- کنترل فاصله آرماتورهای حرارتی از روی فوم و اینکه آرماتور حرارتی کشیده و صاف باشد و نه کج و معوج.
(اگر آرماتور حرارتی صاف نباشد در موقع انبساط، انرژی خود را در کج و معوجی خود صرف میکند)

25- کنترل زیگزاک تیرچه ها و اطمینان از اینکه هر زیگزاک با زیگزاک بعدی حداقل 5 سانتیمتر هم پوشانی داشته باشد ( برای کنترل برش در تیرچه )

26- کنترل همپوشانی تیرچه در تیر بتنی و اینکه در محل اتصال، فندوله حذف شود، یعنی فندوله درون تیر بتنی نرود.

27-  کنترل آرماتورهای تیرچه ها به خصوص آرماتور تقویتی 70% که باید دو سرش نمایان باشد.

28-  زیگزاک های اول و وسط و انتهای تیرچه ها باید دوبل باشند.

29- اگر ساختمان فلزی باشد، موقع کارگذاشتن تیرچه روی تیر، زیگزاک بریده نشود.

30-  ( مهم ) عوامل اجرایی عادت دارند قالب های خود را روی سطح میلگردهای کار شده، روغن کاری نمایند، این باعث میشود همیشه میلگردها آغشته به روغن شوند، تاکید کنید برای اینکار حتما از یک کارتن بزرگ ( مثل کارتن یخچال ) و یا پلاستیک زیر قالبها استفاده شود.

31- توجه داشته باشید، تیرچه های سقف بالایی دقیقا روی تیرچه های سقف پایینی قرار داشته باشد( برای عبور بهتر کانال کولر و یا لوله های تاسیساتی)
در غیر این صورت مجبور به بریدن تیرچه میشوید.


***چندنکته عمومی هنگام بازدید ها ****

همیشه از بازدیدهایتان تصویر برداری کامل نمایید.
سعی کنید در چند عکس عوامل اجرایی یا قسمتهایی از ساختمانهای اطراف نیز وجود داشته باشد که در مواقع حساس بتوانید از آن به عنوان سند مربوط به همان ساختمان استفاده نمایید.

موقع بازدید، خودتان ظاهر ایمنی داشته باشید ( مثل کلاه و کفش مناسب ) تا بتوانید موارد ایمنی در کارگاه را تذکر بدهید.

همیشه از نقشه مصوب یک نسخه کپی بگیرید و در گوشه نقشه و پشت آن یک امضای غیر از امضای نظام مهندسی خودتان انجام دهید و در کارگاه نگه دارید و همیشه یادتان باشد کنترل ها را تنها از همان نقشه انجام دهید نه نقشه ایی که مالک به شما میدهد.

 در بازدیدهایتان زیاد برای تغییر نقشه راه حل ارائه ندهید و همیشه تغییرات خاص را منوط به انجام محاسبات فنی و تایید محاسب کنید.

فرمولهای گارگاهی تخمین سریع وزن میلگردهای مصرفی

یک فرمول ساده و کارگاهی برای محاسبه وزن یک متر طول میلگرد.
نمره میلگرد به توان 2 تقسیم بر 162
مثال:
میلگرد 20
20^2=400
400/162=2/47
جوابها به جدول اشتال بسیار نزدیک دوستان

در ادامه با سایر روش های کارگاهی آشنا شوید  

کنترل سقف تیرچه بلوک قبل بتن ریزی

چه نکاتی رو به عنوان مهندس ناظر در قبل بتن ریزی سقف تیرچه بلوک باید کنترل کنیم؟

کنترل ها:
1- کنترل تعداد آرماتورهای سراسری تیر مطابق نقشه
2- کنترل فاصله آرماتورهای طولی از هم
3- کنترل رعایت فاصله بینابینی خاموت های تیر
4- کنترل اجرای اولین خاموت تیر در بر ستون (طبق آیین نامه حداکثر 5 سانتیمتر است)
5- کنترل خیز منفی سقف تیرچه بلوک

6- کنترل عدم وجود شن و ماسه و فوم و ... در قالب ها
7- کنترل اجرای ادکا برای هر تیرچه
8- کنترل اجرای کلاف عرضی (میلگردهای طولی و عرضی ژوئن)
9- کنترل فاصله بینابینی شمع های زیر سقف (طبق تجربه حداکثر 80 سانتیمتر)
10-کنترل خیس کردن بلوک سقف تیرچه بلوک هنگام بتن ریزی

11- کنترل رعایت کاور تیرهای بتنی
12- کنترل رعایت آرماتورهای تقویتی تیر
13- کنترل رعایت آرماتورهای حرارتی و تقویتی دال سقف (فاصله بینابینی و صاف بودن اجرا)
14- اجرا کردن خاموت های ستون در محل فصل مشترک تیر به ستون (مهم)
15- کنترل ته بسته بودن بلوک سیمانی یا بتنی در محل هایی که احتمال ورود بتن به داخل آن وجود دارد مثل محل تماس با تیرها
و ...
 شاید بشه موارد زیر رو هم اضافه کرد
کنترل پایداری شمعها
کنترل عایق کاری ساختمانهای مجاور در قسمت بتن ریزی یا رعایت درز انقطاع
کنترل داشتن فاصله حداقل میلگرد های حرارتی از روی بلوک و یا یونولیت جهت درگیری با بتن
عدم استفاده از میلگردهای سولفاته شده یا زنگ زده
رعایت حداقل طول هم پوشانی میلگردها
اجرای ژوئن
و نکته مهم با توجه به اینکه پاشنه بلوک های پلی استایرن 2سانتیمتر از هر طرف تیرچه رو میگیره رعایت حداقل عرض تیر چه 10سانتیمتر.