کوروش کبیر و سد ذوالقرنین

سد ذوالقرنین همان سد موجود در تنگه کوه های قفقاز است. کوه های قفقاز از دریای خزر تا دریای سیاه امتداد دارد. تنگه موجود در کوه های قفقاز، داریال نامیده می شود.

داریال محرف داریول است که به زبان ترکی به معنای تنگه است، و سد ذوالقرنین را به زبان محلی دمیرقاپو که به معنای در آهنین است می نامند.

این تنگه بین تفلیس و ولادی کیوکز واقع است، و این سد در بین دو کوه بلند واقع است که آن دو کوه از دو طرف امتداد دارند و فقط این تنگه فاصله بین آن سلسله جبال است. تنها راهی که رابطه بین نواحی شمالی و نواحی جنوبی را برقرار می کند همین تنگه است. چون آن سلسله جبال به همراه دریای خزر و دریای سیاه، خود به خود یک مانع و حاجز طبیعی هستند که هزاران کیلومتر ادامه داشته و جنوب آسیا را از شمال آن جدا می کنند.

و در آن اعصار اقوام شروری از سکنه شمال شرقی آسیا از این تنگه قفقاز وارد قسمت های جنوبی آن از ارمنستان و سپس وارد ایران شده و حتی به آشور و کلده می رفتند و غارت می کردند و در هجوم های خود از هیچ قتل و سبی و نَهب دریغ نمی نمودند و یک بار در حوالای قرن هفتم قبل از میلاد هجوم آورده و تا به نینوا که پایتخت آشور است رسیدند و این واقعه تقریباً در قرن سابق بر عهد کوروش است.

مورخین یونانی مثل هردوت مسافرت کوروش را به شمال ایران برای خاموش نمودن نائره ای که مشتعل بود ذکر کرده اند و ظاهراً در همین سفر بود که کوروش سد را در تنگه داریال در مسیرش به استدعای اهل شمال و تظلم آن ها ساخت و آن را با سنگ و مس و آهن بنا نمود؛ و آن یگانه سد محکمی است که در آن آهن به کار رفته است؛ و آن سدی است بین دو کوه که منطبق می شود بر آن گفتار خدای تعالی: «فَأَعِینُونِی بِقُوةٍ أَجْعَلْ بَیْنَکُمْ وَ بَیْنَهُمْ رَدْمًا * ءَاتُونِی زُبَرَ الْحَدِیدِ»؛ (ذوالقرنین گفت:) پس مرا به نیروی خویش کمک دهید تا میان شما و آن ها سد (محکمی) بسازم. پاره های آهن برای من بیاورید. (کهف/95 و 96)

و از شواهدی که این امر را مسلماً به کوروش منتسب می سازد، یکی نهری است در نزدیکی این سد که سایروس نامیده شده است و سایروس در نزد غربی ها کوروش است؛ و دیگر این که در آثار باستانی ارمنی ها، این دیوار هاگ گورائی نامیده شده و معنای این لفظ تنگه کوروش یا معبر کوروش است و معلوم است که نوشتجات ارمنی ها در این موضوع از نظر قرب ارمنستان به محل تنگه، به منزله شهادت محلی محسوب می گردد.

درباره طائفه یأجوج و مأجوج در دو مورد در قرآن کریم آمده است:

اول: در سوره کهف که داستان ذوالقرنین را بیان می کند.

دوم: در سوره أنبیاء:» حتی إذا فتحت یأجوج و مأجوج و هم من کل حدب ینسلون * و اقترب الوعد الحق فإذا هی شـاخصة أبصـار الذین کفروا یـاویلنا قد کنا فی غفلة من هـذا بل کنا ظـالمین؛ تا وقتی که (راه) یأجوج و مأجوج گشوده شود و آن ها از هر بلندی بتازند. و آن وعده راستین (قیامت) نزدیک می شود و به ناگاه چشمان کسانی که کافر شدند خیره می شود (و می گویند) ای وای بر ما که از این روز غافل بودیم! بلکه ما ستمگر بوده ایم.(انبیاء 96 و 97)

خروج یاجوج و ماجوج در مورد دوم نشان اشراط الساعه یا آخرالزمان است. به گزارش قرآن کریم فتنه یاجوج و ماجوج در آخرالزمان توسط دابه الارض دفع می شود.