قبل از شروع محاسبات بهتر است جهت آشنایی بیشتر با مدار لوله کشی و تجهیزات استخر شکل بالا را تحلیل نمود.
آب استخر از طریق کفشوی کف استخر و اسکیمر وارد سبد موگیر و سپس وارد پمپ استخر شده
نکته : با کمک مکش پمپ استخر از طریق اسکیمر چربی ها ، برگ و مواد شناور روی آب را به سمت سبد داخل اسکیمر هدایت میشوند.
سپس با فشار از بالای فیلتر شنی داخل فیلتر پخش میشود تا با عبور از دانه های ریز سلیس یا همان شن به سمت پایین فیلتر ذرات جامد معلق آب مانند گردو خاک، مو و غیره گیر کنند. آب تصفیه شده از انتهای فیلتر توسط لوله خارج و به سمت مبدل حرارتی حرکت می کند البته پس از مدتی فیلتر ها دیگر نمیتوانند کار تصفیه را به خوبی انجام دهند زیرا شنها کاملا از مواد معلق در آب پر شده اند لذا بایستی فیلتر را پس شویی یا همان شتسشوی معکوس (بک واش ) کرد. یعنی توسط شیر روی فیلتر مسیر جریان آب را برعکس نمود تا شنها دوباره احیاء شوند.
پس از تصفیه فیزیکی آب، نوبت به گرمایش آب استخر میرسد. آب استخر را میتوان با استفاده از دیگ یا پکیج های مخصوص مستقیم گرم نمود یعنی آب مستقیما وارد دیگ شود و یا با استفاده از مبدل حرارتی به صورت غیر مستقیم توسط دیگ های چدنی ، فولادی و یا پکیج های چگالشی و یا معمولی گرم نمود. برای ضد عفونی آب استخرهای خصوصی می توان از دستگاه کلر زن، اشعه ماورابنفش و گاز ازن استفاده کرد. این دستگاهها بایستی بعد از مبدل نصب گردند. آب ضد عفونی شده توسط ورودیهای آب مجدد وارد استخر میشوند.
برای کمک به درک چگونگی عملکرد یک استخر شنا، باید بدانیم بدن انسان چگونه کار میکند. قلب، خون را در بدن به گردش در می آورد و به همین شکل یک پمپ سانتریفوژ، آب استخر را به گردش در می آورد. کلیه ها خون را از مواد سمی پاکسازی میکنند و به همین شکل فیلترها آلودگی ها را از آب استخر حذف میکنند. همانطور که سرخرگ ها و سیاهرگ ها خون را به قلب و یا از آن منتقل می کنند، لوله های ورودی و خروجی استخر نیز همین کار را انجام میدهند. وقتی که در ادامه ی همین کتاب، شیمی آب شرح داده شد، خواهید فهمید که آب استخر می تواند آب تمیز، دارای رسوب و یا خورنده باشد. دوباره از بدن انسان به عنوان قیاس استفاده می کنیم، آبِ دارای رسوب، لوله کشی استخر را مسدود می کند، همانطور که کلسترول بدن، سرخرگها را می بندد. از طرف دیگر، آبِ خورنده در مسیر خود، لوله کشی استخر را تخریب میکند، همانطور که سرطان، بدن انسان را روبه زوال میبرد.
بطور ویژه، اجزاء اصلی یک استخر و سیستم سیرکولاسیون آن شامل موارد زیر است:
- مخزن یا آبگیر استخر شنا
- پمپ
- صافی مو و پارچه (بجز روی فیلتر های مکش)
- فیلتر یا فیلترها
- گرم کن (اگر لازم باشد)
- سیستم ضدعفونی کننده شیمیایی
آب، چرخه خود را با ترک کردن استخر از طریق خروجی های اطراف استخر شروع میکند که ممکن است شبکه های سطحی یا اسکیمرها باشند. مقداری آب هم از طریق کفشور اصلی یا خروجی کف استخر خارج میشود. پس از آن پمپ استخر آب را به درون فیلترها کشیده یا می فرستد. اگر لازم باشد، آب گرم می شود و پس از آن بایستی پیش از ورود مجدد به استخر از طریق ورودی های قرار گرفته در کف یا دیواره های استخر، مواد شیمیایی به آن افزوده شود.
معمولاً دها متر مکعب در ساعت آب در دستگاه فیلتراسیون جریان مییابد تا تصفیه شود، گرم شود، و در خلال این عملیات مواد شیمیایی به آن افزوده شود.
بررسی و مقایسه دو روش تصفیه استخر ( اسکیمر ) و ( سرریز)
به دو روش کلی می توان آب استخر ها را تصفیه ( شفاف سازی) نمود .
- تصفیه به روش اسکیمر
- تصفیه به روش سرریز
الف : بررسی تصفیه به روش اسکیمر
در این روش برای شفاف سازی و حذف آلودگی های شناور روی سطح اب استخر مانند ( چربی، مو، برگ و … ) از یک قطعه به نام اسکیمر استفاده میشود که در صفحات بعد توضیحات تکمیلی ارائه میگردد.
در روش اسکیمر ورودی تصفیه روبروی اسکیمر قرار میگیرد تا آلودگی ها را به سمت اسکیمر هدایت کند.
سطح اب بایستی تا وسط دهانه اسکیمر قرار بگیرد و معمولا آب در روش اسکیمر حدود ۱۰ الی ۱۴ سانتی متر پایین تر از لبه خود استخر قرار میگیرد .
ب: بررسی تصفیه به روش سرریز
از اهداف مهم تعبیه سرریز آب استخر جمع آوری مداوم اجسام معلق و نیز کف های ایجاد شده بر سطح آب می باشد. همچنین حذف و یا کاهش قابل ملاحظه موج یا تلاطم ایجاد شده بر روی سطح آب از دیگراهداف اصلی تعبیه سرریزهای آب می باشد.
در روش سرریز یعنی به جای مکش سطح آب استخر توسط اسکیمر که در یک یا چند نقطه از استخر واقع شده است آب با سرریز شدن به گریل های مخصوص تصفیه دور تا دور استخر چربی ها و آلودگی های روی استخر از تمام محیط استخر به سمت سیستم تصفیه هدایت میگردد و این موضوع باعث میشود راندمان سیستم تصفیه بالا تر رود و کیفیت آب از حالت اسکیمر بیشتر شود، اما در روش سرریز نیاز به یک گریل بیشتر و یک مخزن بالانس یا متعادل کننده می باشد و کمی کار را پیچیده تر میکند اما اگر خوب اجرا شود ارزش آن را دارد .
در حال حاضر سیستم های سرریز استخر از نظر ساختار به صورت های زیر طراحی و اجرا می شود:
Recessed Overflow – سرریز توکار
Rim flow Construction – سرریزهای هم سطح
توضیحات کاربردی :
- سطح مشبک خروجی های استخر باید حداقل ده برابر مجرای برگشت آب به فیلترها باشد.
- کفشورهای کف استخر باید در عمیق ترین قسمت استخر قرار داده شوند.
- وجود دو کفشور در این ناحیه الزامی است
- خروجی های سرریزها به فواصل۳تا۵/۴متر در داخل سرریزها و دور تا دور محیط استخر تعبیه میگردند. سرریزها باید به سمت این خروجیها شیب بندی شوند.
در روش سرریز Rim flow Construction – آب لب تا لب استخر پر است و آلودگی های روی سطح آب را به سمت گریل اول که به سیستم تصفیه راه دارد هدایت میکند.
گریل دوم برای جلوگیری از ورود آلودگی ها ی محوطه بر اثر شستشوی محوطه پیرامون کاسه استخر اجرا می گردد. آب گریل دوم به چاه جذبی منتقل می گردد.
سرریزهای توکار
سرریزهای توکار به صورت درجا و معمولاً از بتن، دور تا دور کاسه استخر اجرامیشود. در طراحی این نوع سرریزها، برای راحتی و ایمنی شناگران توصیه می شود که فاصله لبه استخر تاسطح آب به حداقل ممکن کاهش یابد، از این رو، عرض و عمق کانال سرریز باید به بیشترین اندازه ممکن افزایش یابد. اجرای چنین سرریزی نیاز به نظارت و دقت بیشتر و مستلزم هزینه نسبتاً زیادی خواهد بود.
ایجاد سطح آب ساکن و بدون موج در استخرهای مسابقه از اهمیت بسیاری برخوردار است.
آبروی گود و پهن نیز مو جگیر مناسبی برای استخرها خواهد بود. در غیر این صورت آب سرریز باید به مخزن تاخیری هدایت و مجدد به داخل سیستم پمپ شود. سرریزها باید شیب مناسبی به سمت مجرای خروجی داشته باشند تا آب وارد شده به آن بدون توقف بهسیستم تصفیه و گردش آب استخر منتقل گردد.
در استخرهایی که در آنها سرریزهایی از نوع سرریز توکار نصب می گردد، باید علاوه برکانال انتقال سرریز آب استخر به سیستم تصفیه، یک کانال دیگر نیز در حاشیه و کنار لبه استخر با درپوش پلاستیکی مناسب ایجاد نمود تا آب های ناشی از خروج شناگران و یا شیرجه آنها و نیز آب حاصل ازشستشوی حاشیه استخر از طریق آن وارد سیستم تصفیه شده تا از ورود مجدد آب به داخل کاسه استخرجلوگیری گردد.
