#حالت
گسلایت (Gaslight)
زمانی اتفاق میافتد که شخصی، با استفاده از بازیهای کلامی و روانی، اعتماد بنفس و هویت طرف مقابل را خدشهدار کند.
اصطلاح «گسلایت کردن» از نمایش «چراغ گاز» پاتریک همیلتون (۱۹۳۸) و یک فیلم معروف در سال 1944 با عنوان «گسلایت» گرفته شده است. نقش منفی فیلم «چارلز بویر»، نور گاز را زیاد و کم میکند و وقتی همسرش این را میبیند تلاش میکند او را متقاعد کند کم و زیاد شدن نور گاز، ساخته ذهن همسرش است و واقعیت ندارد. او به همین روش باعث شد همسرش احساس کند دیوانه شده است.
⭕️ گسلایت کننده به گونهای رفتار میکند که انگار شما از لحاظ روانی و اخلاقی؛ بیثبات، غیر منطقی و غیر قابل اعتماد هستید.
رفتار او شما را نسبت به خود مشکوک میکند؛ طوری که ممکن است به واقعیتی که پیش آمده و به قدرت تفکر و تحلیل خود شک کنید.
به عنوان مثال؛ فرض کنید با دوستی تماس گرفته و درخواست کردهاید کاری را انجام دهد، پس از مدتی وقتی شما از عدم انجام آن کار میگویید، اذعان میکند شما چیزی نخواستهاید، و به جای ابراز تأسف او، با واکنش تخریب گرانهی او مواجه میشوید.
نمونه جملاتی که گسلایت کننده میگوید:
ـ برداشت تو از واقعیت اشتباهه!
ـ تو زیادی حساسی! مسائل رو بزرگ میکنی!
ـ خیلی انتظارات و توقعات بالایی داری!
ـ من چنین چیزی نگفتم! یادم نمیاد!
ـ به بقیه هم همین حرفا رو میزنی، من شنیدم که فلانی از دست تو ناراحته...