تعریف شناژ
شن به زبان فرانسه به معنای زنجیر و شناژ به معنی زنجیر کردن می باشد. این قسمت از ساختمان که روی کرسی چینی و معمولاً در یک تراز ساخته میشود برای متصل کردن کلیه پیها به همدیگر ایجاد میگردد در اثر وجود شناژ کلیه قسمتهای ساختمان بطوریکپارچه عمل نموده و کلیه نشستها یکنواخت بوده و نیروهای وارده اتفاقی (مانند زمین لرزه و باد) به یک نقطه ساختمان به تمام قسمت های ساختمان منتقل گشته، در نتیجه از شدت نیروی وارده در یک نقطه کاسته شده و مانع خرابی ساختمان میگردد همانطوریکه در بالا گفته شد معمولاً شناژهای افقی را روی کرسی چینی در طبقه همکف اجرا می نمایند ولی گاهی اوقات نیز در طبقات زیر هر سقف روی کلیه دیوارها شناژ اجرا میگردد و این شناژهای افقی که در پایین و بالای دیوار ساخته میشود بوسیله شناژهای عمودی در چند نقطه به یکدیگر متصل میگردد.
اجرا شناژ افقی و عمودی در ناحیههای زلزلهخیز الزامی میباشد زیرا این شناژها به نسبت قابل ملاحظهای از شدت نیروی وارده میکاهند
در ساختمان های مختلف شناژ را با مصالح متفاوت از قبیل تیرآهن، میلهگرد و تیر چوبی میسازند. ولی متداولترین آن شناژ بتنی میباشد. این نوع شناژ از سه قسمت تشکیل میگردد:
الف) قالببندی (کفراژبندی)
در این مرحله روی کرسی چینی را با تخته و با آجر قالببندی می نمایند.
ب) آرماتور بندی
برای ایجاد مقاومت در مقابل نیروهای کششی در بتن داخل شناژ بتنی چند ردیف در بالا و پائین میلهگرد طولی قرار می دهند و به این میلهگردهای طولی را به وسیله میلهگردهای عرضی که به آن خاموت میگویند به همدیگر متصل مینمایند. میلهگردهای طولی و عرضی را قبلاً میبافند و بعد در داخل قالببندی شناژ قرار میدهند. باید توجه داشت که پهنای این قفسه بافته شده باید در حدود 5 سانتیمتر کوچکتر از پهنای قالب شناژ باشد (از هر طرف 5/2 سانتیمتر) بطوریکه این میلهگردها کاملاً در بتن غرق شود.
ج) بتون
بتون مخلوطی از شن و ماسه و آب و سیمان که با درصدهای معینی با هم ترکیب می شوند.
لایه های شناژ
1- زمین مناسب
2- بتون مگر
3- قفسه شناژ
4- بتون
1- زمین مناسب:
زمینی برای پیسازی مناسب است که قدرت مجاز آن تب تحمل وزن ساختمان را داشته باشد. در ساختمانهای بزرگ این قدرت مجاز به وسیله آزمایشات مکانیک خاک تعیین میگردد و در ساختمانهای کوچک باید با آزمایشاتمحلی قدرت مجاز خاک را تعیین نمود. در هرحال در موقع پیسازی باید سطح پی کاملاً صاف و تقریباً تراز بوده و عاری از خاشاک و یا عواملی خارجی باشد و باید پیسازی مستقیماً از روی خاک طبیعی شروع شود.
2- بتن مگر:
بتن مگر که به آن بتن کمسیمان هم میگویند اولین قشر پیسازی در پیهای نقطه ای میباشد. مقدار سیمان در بتن مگر در حدود 100 الی 150 کیلوگرم در متر مکعب میباشد.
3- قفسه شناژ:
پس از آنکه قالب بندی انجام شد و شبکه های زیر ستونها را داخل پیهای نقطهای قرار دادند قبل از بتونریزی پیهای نقطهای را به وسیله حداقل 4 میلهگرد که تعداد و نمره آن به وسیله محاسبه تعیین میگردد به همدیگر وصل مینمایند این میله گردها باید به وسیله میله گردهای عرضی که به آن خاموت میگویند به همدیگر متصل باشد قطر میلهگردها و فاصله خاموتها به وسیله محاسبه تعیین میشود. این قفسههای شناژ باید حداقل تا یک چهارم بعد پی نقطهای به داخل آن ادامه پیدا کند که بعضی از مهندسین محاسب ترجیح می دهند که این قفسه شناژ سراسر پینقطهای را طی نموده و از طرف دیگر آن ادامه پیدا کند در این صورت این قفسهها باید یکدیگر را قطع نماید.
آرماتورگذاری و بتنریزی این شناژها را کاملاً مانند شناژ رو یا زیر دیوار آجری میباشد. در موقع بتنریزی چنانکه ممکن باشد بهتر است کلیه بتن پیهای نقطهای و شناژهای متصل کننده یکجا ریخته شود این کار با وجود ماشینهای حمل بتن که اخیراً در ایران فراوان یافت میشود امکان دارد ولی چنانچه ریختن بتن کلیه قسمتهای پی در یک روز ممکن نباشد بهتر است بتنریزی را در محل یک پنجم طول شناژها متوقف کرد و چنانچه در موقع متوقف کردن عمل بتنریزی چند عددد میلهگرد کمکی (2 یا3 عدد) با همان نمره آرماتورهای شناژ داخل بتنریزی نمود بطوریکه تقریباً نصف طول آن در بتنریزی بعد قرار گیرد بهتر است.