نکات مفید حقوقی در ساخت و ساز

اهداف سازمان نظام مهندسی ساختمان

نظام مهندسی ساختمان سازمان غیر دولتی است که در سال 1374 برای دست یافتن به اهداف زیر تاسیس گردید

1-مهندس فنی و متخصص ساختمان در راس هرم سازندگی قرا گیرند و صاحبان مهارت‌های فنی در سطوح میانی و کارگران فنی بدنه هرم فنی ساخت و ساز ساختمان‌سازی در ایران را تشکیل دهند.

2- ایجاد یک جامعهٔ حرفه‌ای مولد ثروت، رفاه، دانش و هنر برای اعضای آن

3- مراقبت از ایمنی، بهداشت و آسایش محیط‌های مسکونی و مدیرت خردمندانه توسعهٔ سالم فضاهای زیستی به کمک مهندسان طراح و نظارت کلی سازمان نظام مهندسی ساختمان

4- ارتقای توان سازندگی و نوآوری در صنعت ساختمان در سطح ملی و منطقه‌ای و ایجاد بستری برای رقابت‌های بین‌المللی

اما متاسفانه بعد از گذشت 20 سال از تاسیس هنوز نتوانسته به اهداف اولیه خود دست پیدا کند . در حالی سونامی تحصیل کرده های تازه ورود کرده به نظام مهندسی از دید مدیران برای این سازمان یک تهدید تلقی می شوند که می توان از این نیرویهای جوان (ولو با سطح دانش پایین که لزوما اینطور نیست) به عنوان یک فرصت استفاده شود و با جهت دادن به انرژی آنها هم مسیر کسب و کار را برایشان هموار کرد هم کارهای اقتصادی مبتنی بر دانش فنی در کشور انجام داد .

اما در نظام مهندسی قضیه کاملا برعکس هست ، راه حل سران نظام و مسکن و شهرسازی سخت تر کردن آزمون های ورود به حرفه برای داوطلبان است که آن هم با کمی تلاش برای هر مهندسی قابل وصول می باشد .

اینکه چرا نظام مهندسی هنوز نتوانسته به اهداف اولیه خودش برسه باید آسب شناسی بشود در حالیکه اهداف این نظام در طول این 20 سال باید بسیار عالی تر و بزرگ تر از اهداف اولیه می بود .

اولین آفت برای جامعه مهندسی ما دغدغه امضا زدن و نقشه گرفتن است که خود باعث می شود گاهی با قیمتهای باورنکردنی خدمات مهندسی ارائه دهند حال اینکه قیمت خدمات مهندسی در کشور و به خصوص در استان ما به اندازه کافی پایین است . این موضوع سبب می شود امنیت شغلی برای مهندسین از بین برود و بازار رقابتی نا سالمی در جامعه تحصیل کرده مهندسین شکل بگیرد که نتیجه آن باعث آن شده کیفیت خدمات مهندسی ارائه شده به مراتب نزول کند چون مهندس ارائه دهنده خدمات به هیچ وجه نمی تواند به عنوان شغل اصلی به این مسئله نگاه کند . و این باعث میشه که انگیزه کاری در بین مهندسین کاهش یابد (موضوعی که باعث بد بینی مردم عادی به نظام مهندسی و خدمات مهندسی هم شده ) و حتی منجر به پدیده شوم امضا فروشی شود ، پدیده ای که نظام مهندسی تا کنون هیچگونه برخوردی موثری با آن نداشته است . حال این وضعیت را برای جامعه پزشکی شبیه سازی کنید آِیا فاجعه نیست ؟؟!

جراحی که شغل اولش چیز دیگری است و بدون انگیزه باید در هفته چند جراحی هم انجام دهد یا اینکه پزشک متخصص قلبی که مهر خود را در اختیار یک پزشک عمومی قرار دهد تا داروی تخصصی تجویز کند . تصور این مسائل واقعا سخته اما در جامعه مهندسی ما این اتفاقات در حال رخ دادن است و وقتی نمود پیدا خواهد کرد که بلای طبیعی رخ بدهد .

آن زمان با چه هزینه ای می توانیم خسارت های مالی و جانی ناشی از بی مسئولیتی های مهندسی را جبران کنیم ؟

مدیران نظام مهندسی آنقدر درگیر نظامات اداری ، خرید ساختمان های نظام و از همه بیشتر انتخابات های نظام شده اند که گویی هر اقدامی باید در جهت تامین منافع حضرات برای پیروزی در انتخابات باشد و جنبه تبلیغاتی داشته باشد . فارغ از اینکه فلسفه شکل گیری نظام مهندسی ایجاد یک نظام صنفی برای تامین منافع قشر مهندسین بوده ، بیمه مهندسین ، تخفیف یا اضافه کردن سهمیه این روزها مهمترین مطالبات مهندسین عضو نظام شده حال اینکه نظام مهندسی با تغییر نگرش به مهندسین تازه ورود کرده و جمعیت زیاد کل مهندسین (به نسبت تقاضای خدمات ) می تواند خودش بزرگترین کارآفرین کشور باشد و تبدیل به یک بنگاه اقتصادی بزرگ شود .

اما راه حل های ارائه شده معمولا در همان سطح دید کوتاه مدت تاثیر گذاری دارند مثل تغییر نظامات ادارای که در حال وقوع است با هدف باطنی درگیر شدن مهندسین بیشتر برای تقاضای ثابت ساختمان کشور و ظاهرا ارتقای کیفیت خدمات مهندسی . نکته دردآور دیگر در نظام مهندسی کم رنگ بودن سطح آموزش می باشد ، سازمانی که می خواهد مدعی ارتقای سازندگی و نوآوری صنعت ساختمان باشد برای آموزش های مهندسین خود بسیار ضعیف عمل کرده است ، با توجه به سرعت زیاد تغییر و تحول صنعت ساختمان آموزش و به روز کردن جامعه مهندسی عاملی بسیار حیاتی برای رسیدن به جایگاه واقعی جامعه مهندسین می باشد .

آنچه مهندسین ناظر باید بدانند

آنچه را که مهندسین ناظر باید بدانند

علت اصلی محکومیت مهندسین پس از بررسی 600 پرونده ، عدم آگاهی آن‌ها از اختیارات و مسئولیت آن‌هاست.

*اسلحه ناظر قلم او در نگارش گزارش‌ها می‌باشد و در صورت نقص ایمنی حتماً باید راه حل صحیح ارائه‌شده و دستور توقف صادر شود و گزینه خلاف دارد انتخاب گردد و نباید در گزارش بعدی ایمنی را تأیید نمایید.

*در موارد خطر ، ناظر باید مستندات کافی را جمع‌آوری کند و این امر از طریق مستندات زیر انجام می‌گیرد:
الف)دفتر خدمات الکترونیک شهر(ثبت گزارشات)
ب)دستور کار به مالک در هر مرحله ساختمانی( با قید کلمه ابلاغ و تفهیم گردید)
ج)ناحیه شهرداری در صورت تخلف
د)شهرداری منطقه
ر)سازمان نظام مهندسی استان تهران
ز)بازرسی و وزارت کار خیابان هویزه(ماده 7 آئین نامه ساختمان)

ه)وزارت راه و شهرسازی (به استناد ماده 35 قانون نظام مهندسی استان تهران)

*قبل از صدور پروانه ناظر به هیچ عنوان نباید در امر نظارت دخالت کند .(مجرم و ضامن )
* ابلاغ رسمی و قانونی را می‌توان از طریق دفاتر اسناد رسمی به صورت اظهارنامه قضایی انجام می‌گیرد که حداکثر 10 روز
زمان می‌برد.
*تعهدات کتبی مالک و پیمانکاران جز در زمینه‌های ایمنی کارگاه به هیچ‌وجه رافع مسئولیت مهندس ناظر کارگاه نیست.

*بعد از وقوع حادثه جانی :معمولاً بازرس وزارت کار حادثه را گزارش می‌دهد. بنابراین ناظر باید نامه عدم رعایت موارد ایمنی را به اداره بازرسی وزارت کار هم ارسال نماید.الزام ارسال این گزارش در ماده 7 آئین نامه حفاظت از کارگاه‌های ساختمانی آمده است.

الف)چنانچه فوت اتفاق بیفتد، کلانتری راسا کار را تعطیل می‌کند و پرونده را به دادگاه می‌فرستد ، سپس کارشناس رسمی از کارگاه بازدید کرده و پس از بازخوانی گزارشات ناظر و… مقصر را شناسایی می‌کند.
* در صورتی که متوفی زیر 18 سال و یا اتباع خارجی بدون پروانه باشد، بیمه دیه یا خسارات را پرداخت نخواهد کرد (البته بعضی بیمه ها غیر قانونی پرداخت می کنند) در این صورت لازم است به محض حضور مأمور کلانتری گزارش دهید این شخص مهمان یا مشغول تماشا و یا رهگذر بوده و مأمور این موضوع را همان وقت گزارش نماید . در این صورت آن فرد شخص ثالث محسوب می‌شود و باهر شرایط بیمه خسارت او را پرداخت خواهد کرد.اولین صورت‌جلسه کلانتری بسیار مهم است و هر طور شده باید در آن قید گردد که متوفی شخص ثالث بوده است و کارگر پروژه نمی‌باشد.باید به اولیای دم هم تفهیم گردد که بگویند متوفی شخص ثالث بوده است و در غیر این صورت توان پرداخت دیه را نخواهید داشت.(استفاده از کارگر اتباع خارجی و یا زیر 18 سال تخلف می‌باشد)
ب)در صورت وقوع خسارات جانی غیر از فوت تا زمانی که حادثه‌دیده شکایت نکند ، به خسارت او رسیدگی نخواهد شد.

بعد از مرحله شکایت دادگاه از بازرس وزارت کار درخواست بازدید و بررسی شواهد و مدارک جهت تعیین خسارت و مقصر را می‌نمایند.

*اگر طرفین دعوی سازش کنند پای ناظر وسط نخواهد آمد(نام ناظر در رضایت‌نامه قید گردد)، اما اگر کار به شکایت برسد و قرار شود دادگاه حکم دهد،ناظر هم در تخلف سهیم می‌گردد.

ج) وارد شدن خسارت حین تخلف و نداشتن صلاحیت:چنانچه خسارت در حین تخلف رخ دهد ، مثلاً ناظر پایه 3 نظارت ساختمان ملزم پایه یک را نظارت نماید، بیمه هیچ‌گونه خسارتی را پرداخت نمی‌نماید.اگر اشتباهی در اثر عدم داشتن صلاحیت صورت گیرد علاوه بر پرداخت خسارت مهندس ناظر محکوم به یک الی سه سال زندان می‌گردد.

* طبق ماده 19 قانون مجازات اسلامی کلیه کسانی که عوامل موثر در وقوع حادثه می‌باشند باید مجازات گردند.
*ناظر فقط مجاز به انجام امور نظارت در شهر محل صدور پروانه می‌باشد و در صورت تخلف از آن ناظر سه ماه لغو پروانه می‌گردد.

* ناظر همزمان نمی‌تواند مجری ، پیمانکار و یا تأمین کننده مصالح پروژه نیز باشد. از گرفت پول به صورت قرضی از مالک ، معرفی پیمانکار جدا خودداری فرمایید.

* علت اصلی محکومیت مهندسین پس از بررسی 600 پرونده ، عدم آگاهی آن‌ها از اختیارات و مسئولیت آن‌هاست.

*اسلحه ناظر قلم او در نگارش گزارش‌ها می‌باشد و در صورت نقص ایمنی حتماً باید راه حل صحیح ارائه‌شده و دستور توقف صادر شود و گزینه خلاف دارد انتخاب گردد و نباید در گزارش بعدی ایمنی را تأیید نمایید.

*در موارد خطر ، ناظر باید مستندات کافی را جمع‌آوری کند و این امر از طریق مستندات زیر انجام می‌گیرد:
الف)دفتر خدمات الکترونیک شهر(ثبت گزارشات)
ب)دستور کار به مالک در هر مرحله ساختمانی( با قید کلمه ابلاغ و تفهیم گردید)
ج)ناحیه شهرداری در صورت تخلف
د)شهرداری منطقه
ر)سازمان نظام مهندسی استان تهران
ز)بازرسی و وزارت کار خیابان هویزه(ماده 7 آئین نامه ساختمان)
ه)وزارت راه و شهرسازی (به استناد ماده 35 قانون نظام مهندسی استان تهران)
*قبل از صدور پروانه ناظر به هیچ عنوان نباید در امر نظارت دخالت کند .(مجرم و ضامن )

مراحل صدور پروانه ساختمان و نقش مهندسین در بهره برداری مناسب از کمیسیون ماده صد

مراحل صدور پروانه  ساختمانی

و

هماهنگ سازی ارزش معاملاتی ساختمان در شهرهای استان و نقش مهندسین در  بهره برداری مناسب از کمیسیون ماده صد

روی فایل زیر کلیک کنید

دانلود فایل ارائه شده در سیمنار خرداد ماه 1394 در مراسم سوگندنامه مهندسین پایه سه  استان مازندران ارائه شد ،که مورد  استقبال چشمگیر مهندسین حاضر در سالن گردید .  

در این فایل مراحل صدور پروانه ساختمان و نکات کلیدی قوانین و تبصره هایی که مهندسین باید رعایت نمایند تا دچار عواقب جبران ناپذیر قانونی نشوند مورد بررسی قرار گرفته شده که به کلیه مهندسین توصیه میشود این فایل را مطالعه و الزامات آن را مدنظر قرار دهند..

با آرزوی موفقیت و سربلندی شما عزیزان در کلیه عرصه های اجتماعی .

مهندس مهدی شمس نفوطی

مهندسین ناظر بخوانند

قابل توجه مهندس ناظری که مالک او بدون اخذ برگ شروع به کار اقدام به تخریب و گودبردادی نموده.

اگر به هر دلیلی در حین انجام عملیات تخریب و یا گودبرداری متوجه مسئله شدید:
1-به هیچ وجه برگ شروع به کار را امضا نمیکنید.(با اینکه طبق تبصره7ماده100قانون شهرداری ها مسئولیت مهندس ناظر از تاریخ صدور پروانه ساختمانی آغاز میشود،ولی امضا نشدن برگ شروع به کار توسط مهندس ناظر خود گواه تخلف مالک و شهرداری است که چرا و چگونه بدون تایید وی کار شروع شده است!)

2-نامه ای با محتویات ذیل به شهرداری(ناحیه)مینویسید و رونوشت آنرا نیز به مالک،شهرداری منطقه و مرکز،سازمان نظام مهندسی استان،سازمان نظام مهندسی کشور،وزارت راه و شهرسازی،بازرسی اداره کار،آتش نشانی و کلانتری محل میدهید.

(اگر مالک نامه شما را تحویل نگرفت و رسید نداد به آدرس وی ابلاغ قضایی میکنید):